राष्ट्रिय देखि स्थानीय तहका कृषि विकास रणनीति तथा योजनाहरूमा प्राङ्गारिक कृषिले महत्वपूर्ण स्थान पाए संगै प्राङ्गारिक कृषि प्रवर्द्धन तथा अवलम्बनको क्रम बढ्दो गतिमा छ | पछिल्लो समयमा, उपभोक्तामाझ प्राङ्गारिक कृषि उत्पादन प्रतिको बढ्दो सचेतना र आकर्षण, स्वस्थकर जीवनशैली प्रतिको चासो र विशिष्ठ बजारीकरणको सुविधाले पनि प्राङ्गारिक कृषि उत्पादनको बजार थप बिकसित हुँदै गएको छ | विभिन्न सरकारी तथा गैर सरकारी निकायहरूका कृषि विकासका योजनाहरूमा प्राङ्गारिक कृषि प्रवर्द्धनका कार्यक्रमहरूले राम्रो स्थान पाएको देखिन्छ | यसै विकास क्रममा, प्राङ्गारिक कृषि प्रणालीलाई थप प्रकृति मैत्री बनाउदै दिगो कृषि प्रणालीको विकासका लागि पर्यावरणीय कृषि अवधारणाको सुरुवात भएको छ | प्राङ्गारिक कृषिको दायरालाई थप बृहद गर्दै आत्मनिर्भर र उत्थान्शील कृषि प्रणाली विकासका लागि पर्यावरणीय कृषिको अवधारणा प्रभावकारी मानिन्छ | पर्यावरणीय कृषि अन्तर्गत बाली, माटो, मलखाद र रोगकीरा व्यवस्थापनमा प्रवर्द्धन गरिने बहु-संख्यक प्रविधि तथा अभ्यासहरू प्राङ्गारिक कृषिसँग मिल्दा-जुल्दा छन् | संसारभर पर्यावरणीय कृषिका लागि उपयोगी विभिन्न प्रविधिहरूको विकास भई सान्दर्भिक सावित भई सकेका छन् | नेपालमा पनि धेरै किसिमका प्रविधि तथा अभ्यासहरूको अवलम्बन, उचित प्रविधिहरूको आयात तथा उपलब्धतामा वृद्धि भएता पनि सामान्य कृषकहरूको यस्ता प्रविधिहरूमा पहुँच भने कम भएको पाईन्छ | तुलनात्मक रुपमा, बाली तथा रोगकीरा व्यवस्थापन सम्बन्धि जानकारीपत्र, पुस्तक तथा प्रकाशनहरू सहजै पाईने भए पनि सिँचाइका लागि उपयोगी पानी व्यवस्थापनका प्रविधि तथा उपायहरू सम्बधि प्रकाशनहरू निकै कम मात्रामा उपलब्ध छन् |

तसर्थ, व्यवहारिक समस्याहरूलाई सम्बोधन गर्ने उद्देश्यले पर्यावरणीय कृषिमा सिँचाइका लागि उपयोगी पानी व्यवस्थापनका विधिहरू समेटी यो पुस्तिका तयार पारिएको हो | बिशेषत कृषक तथा कृषि प्राविधिकहरूलाई लक्षित गरि तयार पारिएको यस जानकारी पुस्तिका व्यवहारिक रुपमा उपयोगी हुने अपेक्षा गरिएको छ | यस पुस्तिकामा विभिन्न बैज्ञानिक प्रकाशनहरूमा प्रकाशित भएका सूचनाहरू, प्रतिवेदनले सुझाएका विधिहरू तथा बिज्ञहरूको अनुभवमा आधारित सिँचाइको लागि पानी व्यवस्थापनका उपायहरू समेटिएका छन् | पुस्तिकामा समेटिएका प्रविधि तथा अभ्यासहरू प्रकाशकको अनुसन्धानबाट प्राप्त भएका वा प्रमाणित भएका प्रविधिहरू नभई उपलब्ध सूचनाहरूको संकलन मात्र हो |