Description
नेपाली कृषि क्षेत्रले विभिन्न चुनौतिहरुको सामना गर्नु परिरहेको छ। खेतिको लगि जमिनको घट्दो उपलव्धता, स्वदेशी कृषि उपजको कमजोर प्रतिस्पर्धात्मक क्षमता र जलवायु परिवर्तन लगायतको कारण, समग्र कृषि उत्पादन र खाद्य सुरक्षामा जोखिमता बढ्दै गएका देखिन्छ। अर्को तर्फ, उच्च क्यालोरीयुक्त र अत्यधिक प्रशोधित खाद्य पदार्थको उपभोगको बढ्दो प्रवृत्ति बालबालिका, किशोर किशोरी र अन्य उमेर समूहका व्यक्तिहरुमा कुपोषण र स्वास्थ्य सम्वन्धि अन्य कतिपय समस्याहरुको प्रमुख कारणको रुपमा देखा पर्दै गएको छ। कोदोजन्य बालीमा आधारित खाद्य प्रणालीको प्रवर्द्धन मार्फत देशमा खाद्य सुरक्षा र पोषण सुधार गर्न सकिने प्रसस्त सम्भावना देखिएको छ। तथापी, नेपालीको खाने बानिमा आएको परिवर्तन लगायत विभिन्न कारणहरुले गर्दा कोदोजन्य बालीहरुको उत्पादन र उपभोग निरन्तर रुपमा घट्दै गइरहेको पाइन्छ।
सिफारिश सारांश
- राष्ट्रव्यापी प्रचार प्रसार र सचेतना अभियान राष्ट्रव्यापी प्रचार प्रसार र सचेतना अभियान सञ्चालन गर्ने ।
- कोदोजन्य उत्पादनको न्यूनतम समर्थन मूल्य तोक्ने । साथै कोदोजन्य उत्पादनलाई सार्वजनिक वितरण प्रणालीमा समावेश गर्ने ।
- सरकारी एवं सार्वजनिक कार्यक्रममा खाजाको रुपमा कोदोजन्य परिकारलाई अनिवार्य गर्ने ।
- कोदोजन्य उत्पादन, मूल्य अभिवृद्धि, ब्राण्डिङ∙र बजारिकरणलाई आवश्यक अनुदान एवं सुविधा उपलव्ध गराउनुको साथै कोदोजन्य पेय पदार्थलाई नीतिगत मान्यताको पहल गर्ने ।
- कोदोजन्य बालीको अनुसन्धान र विकासलाई सुदृढ बनाउने ।